2 proste sposoby by skutecznie się uczyć

Bardzo często używamy zróżnicowanego zbioru technik mających usprawniać naszą naukę i pomóc nam przyswajać duże ilości informacji w jak najkrótszym czasie. Jednak, niewiele z nich popartych jest rzetelnymi badaniami nad ich rzeczywistą skutecznością. W związku z tym wielu z nas stosuje i przywiązuje się do technik nieefektywnych, które często wypracowujemy samodzielnie przez bardzo długi czas.

Dlaczego tak się dzieje? Przez cały okres naszej edukacji większą uwagę zwraca się na umiejętności konstruktywnego rozwiązywania problemów czy myślenia krytycznego aniżeli efektywnego uczenia się. Poznajemy sposoby i techniki rozwiązywania różnych, często skomplikowanych, zadań. Uczymy się jak mamy być najlepsi w tym co robimy. Po drodze pomijamy jednak coś bardzo istotnego. Mianowicie, to w jaki sposób mamy się uczyć by zminimalizować ilość poświęcanego na to czasu i zmaksymalizować osiągane rezultaty.

Problem ten został podjęty przez Johna Dunlosky’ego i współpracowników (2013) w metaanalizie badań na temat oceny efektywności i rzetelności różnych technik uczenia się. Pod dyskusję zostało poddanych dziesięć najczęściej używanych metod, czyli: opracowywanie tekstu; wyjaśnianie z odniesieniem do wcześniej posiadanej wiedzy; streszczanie tekstu; podkreślanie/zakreślanie materiału; mnemotechniki; tworzenie wyobrażeń; ponowne czytanie/powtarzanie; testy samosprawdzające; rozłożenie zadań w czasie; wielomodułowy harmonogram zadań.

Jak się okazało, najniżej ocenione zostały takie metody jak mnemotechniki, zakreślanie tekstu, tworzenie wyobrażeń, streszczanie tekstu, czy ponowne czytanie. Z drugiej strony, testy samosprawdzające i rozłożenie zadań w czasie okazały się najbardziej skutecznymi technikami uczenia się. Czyli tymi, które można uznać za efektowne. Testy samosprawdzające polegają na tworzeniu przez nas indywidualnych sprawdzianów na podstawie przyswajanego materiału (możemy do nich również zaliczyć fiszki, czyli małe karteczki z pytaniami i odpowiedziami na interesujące nas pytania). Rozłożenie zadań jest to ułożenie planu nauki danego materiału w konkretnym okresie czasu. Czyli rozplanowanie kiedy, jak i czego będziemy się uczyć.  

Możemy opanować i stosować powyższe techniki samodzielnie. Co więcej, obydwie metody są również ściśle powiązane z osiągnięciami osoby je stosującej. Dzięki nim zwiększamy szanse na podniesienie naszej efektywności i odniesienie naukowego sukcesu w niedalekiej przyszłości w dość istotnym stopniu.

Dunlosky, J. Rawson, K.A., Marsh, E.J., Nathan, M.J. & Willingham, D.T. (2013). Improving Students’ Learning With Effective Learning Techniques: Promising Directions From Cognitive and Educational Psychology. Psychological Science in the Public Interest, 14, 4-58.

< MK >